Αεροπλανάκι

"μία ακόμα απόδειξη για την εξυπνάδα των ελλήνων"

Σαΐτα μαθητή δημοτικού απο το Καστελλόριζο αγόρασε η ΝΑΣΑ

ΚΑΣΤΕΛΛΟΡΙΖΟ -- Μια ακόμα μεγάλη επιτυχία για τη νέα γενιά σημειώθηκε χθες στο ακριτικό νησί, όταν έγινε γνωστό πως μαθητής της τρίτης τάξης του δημοτικού συμφώνησε να πουλήσει στη ΝΑΣΑ τα σχέδια της καλύτερης σαΐτας του.

Σε σχετική ανακοίνωσή που εξέδωσε η αμερικάνικη Εθνική Υπηρεσία Αεροναυτικής και Διαστήματος, ανέφερε ως υπεύθυνη για τη διεθνή αναγνώριση του 10χρονου Αντώνη τη δασκάλα του, κυρία Μαρία, η οποία κατέγραψε στο κινητό της μια δοκιμαστική πτήση της σαΐτας και στη συνέχεια τη μεταφόρτωσε στο Youtube. Φαίνεται πως μέσα σε τρεις μόλις ώρες το βίντεο είχε διαδοθεί από στόμα σε στόμα σε μεγάλο μέρος του διαδικτύου, φτάνοντας τελικά στην οθόνη υψηλά ιστάμενου προσώπου της ΝΑΣΑ, που εντυπωσιάστηκε και επικοινώνησε άμεσα με τους γονείς του εφευρετικού μαθητή.

«Πρόκειται για μια ακόμα επιτυχία της ελληνικής ψυχής και του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος», υπογράμμισε μιλώντας στο «Κουλούρι» ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς, ο οποίος ζήτησε ένα αντίγραφο της σαΐτας από τον 10χρονο μαθητή προκειμένου να κοσμήσει το γραφείο του. Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκαν και οι δηλώσεις του υπουργού Παιδείας, Ανδρέα Λοβέρδου, ο οποίος τόνισε πως το μέλλον της χώρας θεμελιώνεται στα σχολεία και διαγράφεται λαμπρό.

Από τη μεριά του ο εφευρέτης της σαΐτας δήλωσε στο «Κουλούρι» πανευτυχής που οι κόποι ετών απέδωσαν καρπούς και τόσο χαρτί τετραδίων δεν πήγε χαμένο, ενώ θέλησε να περάσει προς όλους τους μαθητές το μήνυμα πως δεν υπάρχει λόγος να προσέχουν στο μάθημα. Τέλος, σημείωσε πως ήδη του έχει προσφερθεί υποτροφία από το πανεπιστήμιο ΜΙΤ της Βοστώνης και σκοπεύει να χρησιμοποιήσει τα χρήματα της ΝΑΣΑ για να μετακομίσει μόνιμα εκεί με τους γονείς του το συντομότερο δυνατόν.

Πηγή (χέ, χέ...): Αναδημοσίευση απο το ΚΟΥΛΟΥΡΙ (http://www.tokoulouri.com/science/wasted-years/)  

Αρχαιολογικά παράλογα

Επιστήμη του Φέισμπουκ

Μαζί με την εξαιρετική εν τέλει κατάληξη της ανασκαφής στην Αμφίπολη, ανακοινώθηκε παράλληλα μέσω Φέισμπουκ ένας ασύλητος τάφος στη Βεργίνα και δόθηκαν φωτογραφίες σκεύους απο το ταφικό μνημείο.

...αλλά, αλλά, υπάρχουν και μερικά αλλά. Η ανασκαφή δεν γίνεται με χρήματα του κράτους;

Πώς η υπεύθυνη της ανασκαφής οικειοποιείται των αποτελεσμάτων και τα κοινοποιεί η ίδια προσωπικά, χωρίς την ομάδα με την οποία δουλεύει.

Τα δημοσιεύει μάλιστα σε δικό της λογαριασμό, άκουσον άκουσον, σε σελίδα κοινωνικής δικτύωσης. Καλά τα επιστημονικά πορίσματα κοινοποιούνται στο Φέισμπούκ; Ξεχάστηκαν τα επιστημονικά περιοδικά;

Τι να πει κανείς πια, μήπως έγινε επί τούτου, γιατί ζήλωσαν κάποιοι την δόξα μιας χοντρουλής, μη επικοινωνιακής, πλην όμως αθόρυβης, επιμελούς και εργατικής, αρχαιολόγου, που χωρίς να το θέλει έγινε το κέντρο οχι μόνο της αρχαιολογικής αλλα και της διεθνούς δημοσιότητας; Θα πρέπει να αποδεχθούν μερικοί οτι η αναγνώριση δεν πηγαίνει πάντα σε εκείνους που την ζητούν λυσσαλέα, ευτυχώς.

Αφήστε αγαπητοί, που από μόνοι σας εξομοιώσατε, τον εαυτό σας με την επιστήμη, να ταυτιζόμαστε με τον αθόρυβο καθημερινό εργάτη που ακούει στο όνομα Περιστέρη. Η χοντρούλα κ.Περιστέρη είναι ένας απο τους νέους λαικούς ήρωες του μέσου Έλληνα εργαζόμενου. 
Κανέναν δεν ξεγελά το να ντύνεσαι εξεζητημένα και να παρουσιάζεσαι στα Μέσα. Σε κανέναν δεν διαφεύγει η μετα βίας έκφραση συγχαρητηρίων από τους συναδέλφους της και η έμφαση, στο "από εδώ και πέρα αρχίζει η πολύ και επίπονη δουλειά". Με άλλα λόγια τώρα που τέλειωσε η αγγαρία, το σκάψιμο (που κάνουν κάποιοι σαν την Περιστέρη), ήρθε η ώρα των σοβαρότερων πραγμάτων που μόνο οι σοβαρή αρχαιολογία (της καρέκλας), μπορεί να κάνει.  

Δυστυχώς για κάποιους η κ.Περιστέρη ήδη έγινε ανεξίτηλα σημαντική. 

...έχει ο καιρός γυρίσματα πάντως: για φαντάσου να σε αποκαλούν Περιστέρη της Βεργίνας... 

η πραγματική Περιστέρη 


Πέρα απο την Αμφίπολη

Αρχαία Εγνατία, Θεσσαλονίκη

Ανασκαφές δεν γίνονται μόνο στην Αμφίπολη. Η Αμφίπολη τυχαίνει να έχει σήμερα την τιμητική της. Παντού στην Ελλάδα υπάρχουν συνεργεία αρχαιολογικά που επιχειρούν. Θα πρέπει επίσης να διευκρινισθεί οτι μπορούμε να καταγράψουμε τις συστηματικές μόνο ανασκαφές, διότι οι σωστικές (αυτές που προκύπτουν σε ανύποπτο χρόνο και αφορούν σωστικό έργο για μνημεία), είναι πολύ περισσότερες σε αριθμό.
Παρακάτω είναι ο πίνακας με το ανασκαφικό εργο (συστηματικές ανασκαφές), για φέτος 2014. Στο δικτυακό τόπο http://www.yppo.gr/5/g5110.jsp του Υπουργείου Πολιτισμού, μπορείτε να έχετε λεπτομέρειες για την κάθε μία. Παράλληλα υπάρχουν και οι ξένες αρχαιολογικές αποστολές που δουλεύουν στον Ελλαδικό χώρο.

Έτος: 2014 Ανατολική Μακεδονία & Θράκη

Άγιος Ιωάννης Λουκάς Θεολόγου - Θεολόγος Θάσου

Ανασκαφή Επισκοπικού Ναού Μαξιμιανουπόλεως

Ανασκαφή Επισκοπικού Ναού Μαξιμιανουπόλεως

Ανασκαφή ανατολικού νεκροταφείου Φιλίππων

Ανασκαφή Βυζαντινής Μαρώνειας

Ανασκαφή παλαιοχριστιανικού συγκροτήματος στον Λιμένα Θάσου

Ανασκαφή Πλωτινόπολης Διδυμοτείχου Έβρου

Ανασκαφή Προϊστορικού Οικισμού Λιμεναρίων Θάσου

Ανασκαφή στη θέση Μόλος περιοχής Αβδήρων

Αττική

Ανασκαφές Μητροπολιτικού Σιδηροδρόμου Αθηνών - Κεραμεικός

Ναυάγιο «Μέντωρ»

Υποβρύχια αρχαιολογική και γεωλογική έρευνα στη Δυτική Κρήτη και τα Αντικύθηρα

Βόρειο Αιγαίο

Εργασίες Ανάδειξης Κάστρου Μυτιλήνης (INTERREG III)

Δυτική Ελλάδα

Συστηματική Ανασκαφή στη θέση "Διάσελλο" ΔΔ Περιβολίων Δ. Φιγαλείας

Σωστική Ανασκαφή Σκαφιδιάς

Τοπογραφική αποτύπωση και γεωφυσική διασκόπηση των αρχαιολογικών καταλοίπων,στον λιμένα Κυλλήνης (Γλαρέντζα)

Δυτική Μακεδονία

Νεολιθικός οικισμός Αυγής Καστοριάς

Σωστική ανασκαφή στον Άγιο Παντελεήμονα Αμυνταίου

Θεσσαλία

Ζάρκο Τρικάλων

Θαλάσσιος χώρος νήσου Σκιάθου

Πλάτανος Τρικάλων

Ιόνιοι Νήσοι

Θαλάσσιος χώρος Όρμου Γιαγάνα, Κεφαλονιά

Κεντρική Μακεδονία

Ανασκαφή διατειχίσματος Κασσάνδρειας

Ανασκαφή Ιεράς Μονής Βατοπεδίου Αγίου Όρους

Ανασκαφή Μετοχιακού συγκροτήματος Νέων Φλογητών Μονής Αγίου Παντελεήμονος

Ανασκαφή Μονής Ζυγού

Ανασκαφή Παρεκκλησίου Τιμίου Προδρόμου Ιεράς Μονής Ιβήρων Αγίου Όρους

Νoτιοανατολικό Αιγαίο

Ανασκαφή εκκλησίας Αρχαγγέλου Μιχαήλ (Ντεμιρλί) στην πλατεία Αθηνάς

Ανασκαφή οικοπέδου Λουλουδιά

Ανασκαφή στην πλατεία Σοφοκλέους

Ανασκαφή του Μώλου των Μύλων

Ερευνητικό πρόγραμμα "Νότιος Ευβοϊκός"

Θησαυρός νομισμάτων και κοσμημάτων του ύστερου 18ου αιώνα

Ναυάγιο 12ου αι μ.Χ. στον Εμπορικό Λιμένα Ρόδου

Πελοπόννησος

Ανασκαφές στον Αρχαιολογικό Χώρο Γυθείου

Κανταποντισμένος Προϊστορικός Οικισμός Μεθώνης

Ναυάγιο "κιόνων" στη Σαπιέντζα Μεθώνης

Ναυάγιο νεότερων χρόνων στη θάλασσα της Μεσσηνίας

Υποβρύχια Αρχαιολογική Έρευνα στο Σπήλαιο Φράγχθι, Νομού Αργολίδας

Στερεά Ελλάδα

Aρχαιολογικός χώρος της πόλης και νεκρόπολης του αρχαίου Εχίνου

Aρχαιολογικός χώρος της πόλης και νεκρόπολης του αρχαίου Εχίνου

Αρχαιολογικός χώρος της πόλης της αρχαίας Λαμίας

Νεκρόπολη αρχαίας Λαμίας

Αμφίπολις

καλή χρονιά

για την Αμφίπολη μερικώς και χωρίς λόγια

 πως είναι ολόκληρο το πεδίο ανασκαφής

που βρίσκονται τώρα τα έργα

 το "λιοντάρι" όπως το λεν και το βλέπουν σήμερα οι της περιοχής

προβληματισμοί κατά την ανεύρεσή του από τον ελληνικό στρατό το 1912

 η συναρμολόγησή και ο "εγκλωβισμός" του από τους μηχανικούς της Ούλεν 

η αναστήλωσή του, όπως αυτή θεωρήθηκε και εκεί που αυτή  θεωρήθηκε ότι είναι ορθή
την στιγμή της ανεύρεσης (μερικά χιλιόμετρα μακρύτερα από τον τύμβο)



προσοχή μη σοκάρεστε, εκείνη την εποχή "κατασκεύαζαν"
και άλλα εμβληματικά μνημεία της παγκόσμιας κληρονομιάς
όπως τον Στόουνχέντζ

ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ - Το μεγάλο παιχνίδι

Το "μεγάλο παιχνίδι" στη Μέση Ανατολή

Ενα κείμενο του καθηγητή Ι. Μάζη από το βιβλίο του, Γεωγραφία του Ισλαμιστικού Κινήματος στη Μέση Ανατολή (2012), για να αντιληφθεί κανείς ποιό είναι το "μεγάλο παιχνίδι" σε αυτά που γίνονται στην Μέση Ανατολή

  

Μεγάλο Παιχνίδι: Είναι όρος που αρχικά αφορούσε την αντιπαράθεση τον 19ο αιώνα στην κεντρική Ασία μεταξύ Αγγλίας και Ρωσίας.  Πιο συγκεκριμένα αφορούσε τις πολιτικές που έμμεσα επιβάλλονταν άνωθεν στους περιφερειακούς λαούς (Αφγανιστάν), σχετικά με τις βλέψεις της Ρωσίας να αποκτήσει έξοδο προς την θάλασσα και της Αγγλίας να το εμποδίσει.  Ο όρος μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο συνέχισε να χρησιμοποιείται για να περιγράψει τις γεωπολιτικές μηχανοραφίες στον ανταγωνισμό μεταξύ μεγάλων δυνάμεων με σημαντικές συνέπειες και χωρίς πραγματικό συμφέρον για τις διάφορες επί μέρους περιοχές ανά τον κόσμο.

Αναχωματικός Δακτύλιος (Rimland) στο λήμμα Θεωρία της Κεντρικής Γης (από το λεξικό Άτακτοι Γλώσσαι)

Σχήμα από το λεξικό ΑΤΑΚΤΟΙ ΓΛΩΣΣΑΙ

ΝΕΟ ΒΙΒΛΙΟ

Για την Γεωγραφία

Η Γεωγραφία μαζί με την Ιστορία είναι από τις αρχαιότερες επιστημονικές αναζητήσεις. Η προσπάθεια γνώσης και καταγραφής του κόσμου αποτέλεσε βασική προτεραιότητα του ανθρώπου επί χιλιετίες.

Η Γεωγραφία είναι κοινωνική επιστήμη. Είναι επιστήμη που προσεγγίζει τη συμπεριφορά και την περιπέτεια του ανθρώπου στον χώρο. Ο κάθε χώρος ακολουθεί δύο δυναμικές διαφορετικής τάξης: τη δυναμική των φυσικών φαινομένων (Φυσική Γεωγραφία) και τη δυναμική της εξέλιξης των ανθρώπινων φαινομένων (Ανθρωπογεωγραφία). Αυτό το δισυπόστατο φαίνεται διχαστικό ως προς τον χαρακτήρα τής Γεωγραφίας ως κοινωνική επιστήμη σε σχέση με τη Φυσική Γεωγραφία (θετική επιστήμη), αλλά δεν είναι. Ο ρόλος της Φυσικής Γεωγραφίας στο πλαίσιο της Γεωγραφίας είναι αντιληπτός μόνο υπό το πρίσμα τής βοήθειας στην κατανόηση των ανθρώπινων δραστηριοτήτων και όχι αυτόνομα, εξού και «το ανήκειν» σε μια κοινωνική επιστήμη.

Για την ανάγκη ενός Λεξικού Ανθρωπογεωγραφίας

Η έναρξη του επιστημονικού διαλόγου από το ίδιο σημείο εκκίνησης αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την επιστήμη.  Σ  αυτή την κοινή αποδοχή, ότι δηλαδή συγκεκριμένοι όροι σημαίνουν συγκεκριμένα πράγματα σε παγκόσμιο επίπεδο θέλει να συμβάλει ένα Λεξικό Ανθρωπογεωγραφίας. Τα εξειδικευμένα λεξικά στην ελληνική γλώσσα είναι λιγότερο διαδεδομένα από τα αντίστοιχα στον υπόλοιπο Δυτικό κόσμο. Στην Ελλάδα συνηθίζεται να «μεταφέρονται» οι επιστημονικοί όροι κυρίως από τη «lingua franca» της εποχής, την αγγλική.

Τα λεξικά και οι εγκυκλοπαίδειες εξασφαλίζουν την καταγραφή μιας συγκεκριμένης «γλώσσας», της Γεωγραφίας εν προκειμένω, που ακολουθεί μέρα με τη μέρα την πορεία της σκέψης των αποτελεσμάτων της έρευνας και των ανακαλύψεων σε μια διαδρομή που δεν τελειώνει ποτέ. Όροι εξαφανίζονται, ορισμοί μεταβάλλονται, νέες ορολογίες κάνουν την εμφάνισή τους. Ακόμη όμως κι όταν οι καταγεγραμμένοι όροι είναι πεπερασμένοι, πάλι λειτουργούν ως σημεία αναφοράς για τη συμπλήρωση και τον επαναπροσδιορισμό της νέας ερμηνείας.

Το Λεξικό της Ανθρωπογεωγραφίας θέλει να καλύψει την ανάγκη ύπαρξης ενός συνόλου εγκεκριμένων, επιστημονικά αποδεκτών και κατοχυρωμένων όρων και ερμηνειών. Έχει κύριο στόχο να δώσει βασικούς ορισμούς και ερμηνείες γεωγραφικών λημμάτων. Η συγκεκριμένη απαίτηση σε επιστημονικό, επαγγελματικό και καθημερινό επίπεδο καλυ- πτόταν μέχρι τώρα με τα γενικά λεξικά και με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται. Γενικευμένες, ατελείς, παλαιωμένες, ακόμη και λανθασμένες ερμηνευτικές αποδόσεις, κυρίως όμως με ελλείψεις κατά το μεγαλύτερο ποσοστό τους, παρά το γεγονός ότι η διεπιστημονικότητα της Γεωγραφίας επιβάλλει ένα ιδιαίτερο πλαίσιο ορολογίας, που χαρακτηρίζεται από την ετερογένειά του.

Καζακστάν: το νέο «Μεγάλο Παιχνίδι» στην Κεντρική Ασία

Το Καζακστάν δεν είναι μόνο η “περίεργη” Αστάνα αλλα και αυτά που κάνουν να είναι ιδιαίτερη η πρωτεύουσα του. 
Ενα κείμενο απο το neftegaz.ru, που δίνει το ευρύτερο πλαίσιο  ανάπτυξης της πόλης, με αφορμή συζήτηση για τις "πόλεις που οικοδομήθηκαν εξ αρχής", όπως είναι η Αστάνα, στο μάθημα της Ιστορίας της Πόλης και της Πολεοδομίας στο τμήμα Γεωγραφίας (την Τρίτη 20 Μαίου 2014)

Επιμέλεια μετάφρασης κειμένου και χάρτη Γ.Σιδηρόπουλος

Σε όλη τοn 19ου αιώνα, η Κεντρική Ασία ήταν στην καρδιά του ενός περίπλοκου παιχνιδιού γεωστρατηγικής με ισχυρό ανταγωνισμό και συγκρούσεις μεταξύ των αυτοκρατοριών των Βρετανών και των Ρώσων για την κυριαρχία στην Κεντρική Ασία [το λεγόμενο εκτοτε Μεγάλο Παιχνίδι (Great Game), με επέκταση σήμερα του ορου σε καθε ανάλογη περίπτωση που μεγάλες δυνάμεις ασκούν την επιρροή τους σε μικρότερες περιφερειακές για την διασφάλιση των συμφερόντων τους). Εκείνη την εποχή, ο κύριος στόχος για τις δύο χώρες ήταν να επεκτείνουν στο μέγιστο τα εδάφη τους. Η Μεγάλη Βρετανία ήθελε να εξασφαλίσει οι περιοχές γύρω από την πλούσια βρετανική Ινδία και η ρωσική αυτοκρατορία προσπαθούσε να βρει μια πρόσβαση στον Ινδικό Ωκεανό. Στο πλαίσιο αυτό, το κύριο κομμάτι του παιχνιδιού ήταν το Αφγανιστάν, η οποία δημιουργήθηκε ως κράτος διέλευσης μεταξύ των δύο εμπολέμων. Αυτός ο αναταγωνισμός έληξε τελικά το 1917 μετά τη ρωσική επανάσταση των Μπολσεβίκων.

Παρ 'όλα αυτά, τα τελευταία χρόνια στην περιοχή, φαίνεται ότι βλέπουμε ένα νέο "Great Game". Η κατάσταση είναι πολύ πιο περίπλοκη από ό, τι  τον περασμένο αιώνα. Πρώτον, οι πολλοί διαφορετικοί παράγοντες που εμπλέκονται. Δεύτερον, δεν είναι πια μόνο θέμα των γεωγραφικών εδαφών ελέγχου. Τα βασικά στοιχεία του νέου αυτού παιχνιδιού στρέφονται γύρω από τους αγωγούς ελέγχου, κοινοπραξίες πετρελαίου, δεξαμενές διαδρομές και τους τομείς του πετρελαίου και του φυσικού αερίου. Τέλος, η κεντρική στρατηγική της θέση δεν λαμβάνει χώρα στην περιοχή του Αφγανιστάν πια, αλλά μετακινήθηκαν προς τα βόρεια στην πραγματική επικράτεια της "νέας" δημοκρατίας του Καζακστάν.

Από τις απαρχές του νέου «Μεγάλου Παιχνιδιού»

Είναι η κατάρρευση της ΕΣΣΔ στις αρχές της δεκαετίας του 90, που μπορεί να θεωρηθεί ως η κύρια κινητήρια δύναμη που εκ νέου ισχυρή πολιτικά και οικονομικά συμφέροντα για ολόκληρη την περιοχή της Κεντρικής Ασίας. Μετά από αυτό το ιστορικό γεγονός, το νέο ρωσικό κράτος βρέθηκε αντιμέτωπο με την έντονη οικονομική, πολιτική και κοινωνική αναταραχή και δεν ήταν σε θέση να κρατήσει κανένα έλεγχο στην πρώην ζώνη επιρροή του, σε γειτονικές χώρες, όπως το Καζακστάν. Η κατάσταση αυτή έφερε στην επιφάνεια νέους φορείς, όπως κρατικες και ιδιωτικές πετρελαϊκές εταιρείες για να επενδύσουν και να προσπαθήσουν να αυξησουν την επιρροή τους στην περιοχή. Όπως και για τις ξένες εταιρείες, που ονειρευόταν τα μετάλα αποθέματα πετρελαίου και φυσικού αερίου στην περιοχής της Κεντρικής Ασίας για δεκαετίες, και ξαφνικά είδαν τα όνειρά τους να πραγματοποιούνται. Εκαναν μια πιθανή σημαντική είσοδο στο υπανάπτυκτο μέρος του θησαυρού υδρογονανθράκων της πρώην Σοβιετικής Ένωσης.

Κεντρική Ασία

Η επιρροή κρατών και ιδιωτικοί παράγωντες

Η Ρωσία ήταν παρούσα στην περιοχή και όταν η Ρωσική Ομοσπονδία ξανασυστήθηκε, το Κρεμλίνο προσπάθησε να προστατεύσει τα συμφέροντά του στο Καζακστάν και πάλι. Οι δύο χώρες μοιράζονται ένα μακρό και ισχυρό ιστορικά, γλωσσικά και οικονομικά υπόβαθρο. Ως εκ τούτου, η ρωσική επιρροή μπορεί να θεωρηθεί ως «φυσική» εκεί. Ωστόσο, η Κίνα, ο άλλος μεγάλος γείτονας, προσπάθησε ταυτόχρονα να παίξει ένα νέο ρόλο στην περιοχή, καθώς και οι ΗΠΑ, ιδίως μέσω των πετρελαϊκών κολοσσών όπως η Chevron. Ακόμη και η Τουρκία χρησιμοποιεί κοινές πολιτιστικές ρίζες και το ιστορικό παρελθόν της για να διευκολύνει επενδύσεις της στη χώρα σε τομείς όπως η βιομηχανία του πετρελαίου και το λιανικό εμπόριο.

Η Δημοκρατία του Καζακστάν, μία στρατηγική περιοχή

Όμως γιατί παρατηρείται μια ιδιαίτερη κινητικότητα στο νέο ανεξάρτητο Καζακστάν; Κυρίως λόγω των τεραστίων αποθεμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου. Σύμφωνα με το Στέιτ Ντιπάρτμεντ ενέργειας, το Καζακστάν διαθέτει τα 8ο αποθέματα πετρελαίου στον κόσμο. Αποδεδειγμένα τα αποθεματά της θα φθάσουν τα 100 δισεκατομμύρια βαρέλια. Η πραγματική παραγωγή προέρχεται κυρίως από τρεις γιγαντιαίες πετρελαιοπηγές: Tengiz (280.000 bbl / d), Karachaganak (250.000 bbl / d) και Uzenmunaigas (135.000 bbl / d). Εκτός από αυτά, το 2000 ανακαλύφθηκε νέος τομέας πετρελαίου στο Kashagan. Αυτός είναι ο μεγαλύτερος που ανακαλύφθηκε εκτός Μέσης Ανατολής κατά τη διάρκεια των τελευταίων 20 ετών με 38 δισεκατομμύρια βαρέλια αποθεμάτων. Όσον αφορά την εκμετάλλευση του φυσικού αερίου, η βιομηχανία είναι σχετικά νέα στο Καζακστάν. Ωστόσο, η χώρα εξακολουθεί να κατέχει το 1% των παγκόσμιων αποδεδειγμένων αποθεμάτων τα οποία εκτιμάται ότι θα είναι μεταξύ 3,3 και 3,7 τρισεκατομμύρια κυβικά μέτρα. Μετά την έντονη ανάπτυξη της εν λόγω βιομηχανίας κατά τα τελευταία χρόνια, το Καζακστάν έχει τη δυνατότητα να γίνει σύντομα ένα από τους παγκοσμίως μεγαλύτερους παραγωγούς φυσικού αερίου.

Επιπλέον, η Δημοκρατία του Καζακστάν δεν είναι μόνο η πλουσιότερη χώρα στην Κεντρική Ασία. Αντίθετα με άλλες χώρες, οι οποίες διαθέτουν σημαντικά κοιτάσματα υδρογονανθράκων, όπως το Ουζμπεκιστάν και το Τουρκμενιστάν, η Αστάνα, κάτω από την πίεση του προέδρου της Νουρσουλτάν Nazarbaev, είχε μαζικά ανοίξει την οικονομία της σε ξένους επενδυτές πρίν ακόμα γίνει ανεξάρτητο το 1992 (ακόμη και σήμερα το Καζακστάν είναι η χώρα με το υψηλότερο ποσοστό των ξένων επενδύσεων στο σύνολο της ΚΑΚ: Κοινοπολιτεία Ανεξάρτητων Κρατών, περιφερειακός διεθνής οργανισμός με χώρες των Πρώην Σοβιετικών Δημοκρατιών που σχηματίστηκαν μετά την διάλυση της Σοβιετικής Ενωσης).

Ανταγωνισμός και περιορισμοί

Συνέπεια των παραπάνω ήταν, ένας έντονος ανταγωνισμός μεταξύ των μεγαλύτερων διεθνών εταιρείών πετρελαίου για να ελέγξουν την εκμετάλλευση των ορυκτών πόρων της χώρας. Ως αποτέλεσμα, το 87% του πετρελαίου και το 88% της παραγωγής φυσικού αερίου ελέγχονται από 12 επιχειρήσεις, κυρίως ευρωπαϊκές, κινέζικές, ρωσικές ή αμερικανικές. Ο μεγαλύτερος παραγωγός πετρελαίου της Δημοκρατίας του Καζακστάν είναι η κοινοπραξία Tengizchevroil που ελέγχεται από την αμερικανική Chevron. Το σύστημα παράγει περισσότερο από το 24% της εθνικής παραγωγής. Η εθνική εταιρεία πετρελαίου και φυσικού αερίου, KazMunaiGaz, παίρνει τη δεύτερη θέση με πλειοψηφική συμμετοχή του στο έργο Uzenmunaigas, αντιπροσωπεύοντας το 11% της εθνικής παραγωγής. Τέλος, το έργο Karachaganak το οποίο είναι υπό τον έλεγχο της ιταλικής ΕΝΙ, αγγλικής BG, αμερικανικής Chevron και της ρωσική Lukoil, παράγει μόνο το 9% της εθνικής παραγωγής πετρελαίου, αλλά περισσότερο από το 47% της παραγωγής φυσικού αερίου.

Επιπλέον, το 85% των επενδύσεων στη βιομηχανία πετρελαίου και φυσικού αερίου έρχονται από το εξωτερικό. Οι τρεις βασικοί επενδυτές είναι οι ΗΠΑ, η Ιταλία και η Κίνα. Ωστόσο, η κυβέρνηση του Καζακστάν έχει συμφέροντα σε όλα τα έργα. Αυτή η ισχυρή παρουσία πολλών ξένων εταιρειών με αυτή την λογική τομέα ειχε σαν αποτέλεσμα η κυβέρνηση του Καζακστάν να ανακτήσει τον έλεγχο των πόρων της. Πράγματι, η χώρα χρειάζεται την παρουσία των αλλοδαπών μηχανικών, λόγω της σοβαρής έλλειψης γνώσεων και τεχνολογιών για την αξιοποίηση στους διάφορους τομείς του πετρελαίου και του φυσικού αερίου. Αλλά το κύριο πρόβλημα είναι η σοβαρή εξάρτηση της Αστάνα στα εσοδα των υδρογονανθράκων. Ο τομέας αντιπροσωπεύει περισσότερο από το 35% των εσόδων από τις εξαγωγές της χώρας και, σύμφωνα με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ), περισσότερο από το 20% του κρατικού προϋπολογισμού. Εξ αιτίας αυτής της συνειδητοποίησης αυτής της εξάρτησης η κυβέρνηση του Καζακστάν άρχισε πρόσφατα να ακυρώνει και να επαναδιαπραγματεύεται τις περισσότερες συμβάσεις της με τις εταιρείες πετρελαίου, καθιστώντας την πρόσβαση στο πετρέλαιο του Καζακστάν και του φυσικού αερίου λιγότερο εύκολη. Η νέα κατεύθυνση που ακολουθεί η διοίκηση του Καζακστάν - στην προώθηση της εθνικής εταιρείας KazMunaigas - είναι πλήρως κατανοητή, αν ληφθεί υπόψη το γεγονός ότι το ΔΝΤ έχει προβλέψει 275 δισεκατομμύρια αμερικανικά δολάρια τα έσοδα από την εκμετάλλευση του πετρελαίου και του φυσικού αερίου για τα επόμενα 45 χρόνια.

Ρωσική κυριαρχία για τον έλεγχο των αγωγών

Με την εκμετάλλευση των τομέων του πετρελαίου που διαμοιράζεται μεταξύ του Καζακστάν, της Ρωσίας, της Αμερικής, τις κινεζικές και ευρωπαϊκές εταιρείες για τι είδους ανταγωνισμό μπορούμε να μιλήσουμε; Στην πραγματικότητα, δεν μπορείτε να κάνετε τίποτα αν τα πετρελαίο και φυσικό αέριο, δεν μπορούν να μεταφερθούν και να πωληθούν στις διεθνείς αγορές. Η πραγματική δύναμη στην Κεντρική Ασία ανήκει σ 'εκείνον που μπορεί να ελέγξει τους τρόπους διακίνησης του μαύρου χρυσού. Έτσι, στον τομέα αυτό, η Ρωσία είναι ο αδιαφιλονίκητος νικητής. Ο ελεγχος των αγωγών είναι το νέο κεντρικό βασικό στοιχείο αυτού του νέους «μεγάλου παιχνιδιού» στην οποία τα όπλα εχουν υποκατασταθεί από έναν οικονομικό, πολιτικό και διπλωματικό ανταγωνισμό μεταξύ των διαφόρων κρατών που έχουν οικονομικά συμφέροντα στο Καζακστάν. Για ιστορικούς λόγους, η Ρωσία ελέγχει σχεδόν όλα τα δίκτυα αγωγών της περιοχής και εχει συνειδηση της γιγάντιας δύναμης που διαθέτει. Μέχρι σήμερα, το μεγαλύτερο μέρος του πετρελαίου και φυσικού αερίου του Καζακστάν εξακολουθεί να μεταφέρεται μέσω των δύο κύριων ρωσικών αγωγών: The Caspian Pipeline Consortium (CPC) και τον αγωγό Uzen-Atyrau-Samara.

Με πλήρη ρωσικό έλεγχο των αγωγών (μέτριας έντασης και ταχύτητας), η Δημοκρατία του Καζακστάν προσπαθεί τώρα να διαφοροποιήσει τα σημεία απόληξης των υδρογονάνθρακων της. Ωστόσο, παρά το νέο έργο Μπακού-Τιφλίδα-Τσεϊχάν (BTC), που υποστηρίζεται από τις ΗΠΑ, δεν έχει αλλάξει τίποτα. Μόνο οι Κινέζοι, οι οποίοι ήταν έτοιμοι να κάνουν τα πάντα για να εξασφαλίσουν τις ενεργειακές τους ανάγκες, κατασκεύασαν ένα πολύ ακριβό έργο, τον αγωγό Atasu-Alankshu το οποίο λειτουργεί από το 2006. Όσον αφορά τους άλλους εξαγωγείς πετρελαίου και φυσικού αερίου από την Κεντρική Ασία, λίγοι αγωγοί υπάρχουν όπως ο αγωγός Trans-φυσικό αέριο της Κασπίας (TCGP), που υποστηρίζεται και πάλι απο τις ΗΠΑ, αλλά τίποτα δεν κινείται λόγω των ισχυρών πολιτικών και οικονομικών πιέσεων που προέρχονται από τη Μόσχα.

Ως τελευταία λέξη, μπορούμε να πούμε ότι η μόνη πραγματική δύναμη στην περιοχή εξακολουθεί να ανήκει στη Ρωσία μέσω του μονοπολίου των αγωγών της. Παρά τη δημιουργία ενός νέου τρόπου διακίνησης στην Κίνα το 2006, δεν φαίνεται ότι πραγματικά κάποιος μπορεί με αξιώσεις να αφαιρέσει απο τη Ρωσική Ομοσπονδία την ηγετική της θέση σε αυτό το νέο  Μεγάλο Παιχνίδι (Great Game), της Κεντρικής Ασίας.